EAJk bost proposamen barne hartzen dituen 2026ko udal aurrekonturako akordioa proposatu dio udalari
2026ko udal aurrekontuak aurrera eroateko "oinarrizko bost proposamen" kontutan izateko eskatu dio EAJk udalari. Merkatu plaza berrirako pausoak ematea eta Santa Luzian igerilekuak izango lituzkeen aisialdi gunea egitea dira proposamen horietako bi. Kiroldegiaren ingurua zabaltzeko eta udal eraikinak berritzeko plangintza egitea ere eskatu dute alderdi jeltzaleko kideek.
Gernika-Lumoko EAJk 2026rako aurrekontu akordioa proposatu dio udalari, bost proposamen barne hartzen dituena. Izan ere, EAJko udalerriko ordezkariek gogoratu dute 2022tik ez dela onartu udal aurrekontua, eta “udal gobernuaren gaitasun eza” aintzat hartuta, eta inbertsio berriei aurre egiteko horrek eragiten dituen ezintasunak oinarri, “modu eraikitzailean” aurrera eroateko akordio proposamena luzatu du EAJk, udalerriaren beharrizanei erantzuteko.
“Uste dugu udal aurrekontua izateko unea dela. Guk borondatea erakutsi dugu, eta erakutsiko dugu. Izan ere, 2022tik luzatutako aurrekontua dugu udalean, eta horrek bi gauza suposatzen ditu: aurrekontua izoztuta geratzen dela, eta, ondorioz, gastuak ezin direla gehitu; eta, bestetik, inbertsio berriak egiteko ezintasuna”, azaldu du Xabier Irazabal Gernika-Lumoko EAJko kideak. Gehitu du “horrekin apurtu” egin behar dela, eta udal aurrekontua izateak duen garrantzia nabarmendu du. “Horretarako, ekin eta ekin gabiltza proposamenak egiten, baina ez da batzordeetara deitzen. Hala ere, guk lanean jarraituko dugu eta proposamenak mahai gainean jarriko ditugu”, dio.
Ondorioz, udal aurrekontua aurrera eroateko “oinarrizko bost proposamen” kontutan izatea eskatu dute. “Oinarrizko bost proposamen dira, aurrekontua negoziatu ahal izateko eta Gernikak aurrera egiten jarraitzeko. Izan ere, udalerriak aurrera egiteko ez da nahikoa hondatzen dena konpontzearekin. Udalerri batek askoz gehiago behar du, bultzada bat behar du, epe ertain-luzerako helburu argiak izan behar ditu, ez epe laburrera begirakoak bakarrik”.
Ondorioz, Merkatu plaza konpontzea proposatu dute, eta horretarako beharrezko aurrekontua jartzeko eskatu diote udalari. Esan dutenez, proiektu horrek sei milioi eta 100 mila euroko kostua izango luke, eta, erakunde desberdinetatik %57ko diru laguntza jaso dezake; hau da, 3 milioi eta erdikoa. “Ondorioz, udalari diru hori gehitzea eskatzen diogu, hori 2026ko aurrekontuan sartzea, eta eraikina berehala gauzatzen hastea”, azpimarratu du Irazabalek. Izan ere, uste du egoera “negargarrian” dagoela: “Guk borondatea erakutsi dugu behin baino gehiagotan Merkatu plaza egiteko, ze egoera negargarri batean dago. Baserritarrak eta han dauden negozioak egoera oso txarrean topatzen dira. Itoginak ere badaude. Hori konpondu egin behar da eta egin daiteke”. EAJko kideek uste dute “premiazkoa” dela egungo sasoiari eta beharrei erantzungo dien beste azpiegitura bat eraikitzea, “lehen sektoreak eskualde mailako plaza behar duelako”. Konponduko dutela esatea baino, hori egiteko “borondatea” erakutsi behar dela diote: “Borondatea izan eta egin egin behar da”.
Aurrekontuan sartzea gura duten bigarren proposamena Santanape zabaltzea eta atletismo pista egitea da: “Jendez gainezka ikusten dugu kiroldegia, eta horregatik, hori suhiltzaileak zeuden eremura zabaltzea nahi dugu. Aspaldi eskatu genuen planifikazioa elkarregaz egitea eta hori prestatzen hastea”. Horregaz batera, Urbieta eta Santanape arteko eremuan kirol eremu bat eratu gura dute, eta, horretarako, Urbietako kiroldegi atzeko lursailean atletismo pista bat egitea proposatu dute, Zimela jatetxea izanakoaren aurrean. “Atletismo eremua egiteak denbora gehiago suposatuko du, garapen urbanistikoa behar duelako, baina proiektua prestatzen joan gaitezke. Eta, horrekin batera, Santanape kiroldegiaren handitzea prestatzen joatea nahi dugu, hori handitzeko plangintza bat egitea”, esan du Irazabalek. Onartu du proposamen hau ez dela epe laburrera gauzatzekoa, baizik eta plangintza bat egitekoa, “etorkizunean nola garatuko den ikusteko”.
Hirugarren eskaerak ez du dirurik suposatzen, baina bai hori banatzeko prozedura aldatzea. Izan ere, kirol taldeei bideratutako diru laguntzak Kirol Patronatutik banatzea eskatu du EAJk. “Bertan daude ordezkatuta talde politiko guztiak, eta han irizpide teknikoagoak erabil daitezke diru laguntzak era justuago batean banatzeko, horrek gardentasun eta parte hartze demokratikoko printzipioak bermatzen dituelako, pertsona bakarraren eskuetan gelditu beharrean”, azaldu du. Izan ere, jakinarazi du gaur egun diru laguntza horiek alkatetzatik bideratzen direla.
Udal eraikinak berregokitzeko plan baten planifikazioa ere 2026ko aurrekontuetan barne hartzea eskatu dute. Izan ere, diotenez, Gernika-Lumoko eraikin publiko asko “egoera oso txarrean” daude, eta modernizazioko premiazko plan bat behar dutela uste dute alderdi jeltzaleko kideek. Besteren artean, antzinako Gurutze Gorriaren, udaletxearen edota Astrako bigarren soilairuaren egokitzea eskatu dute. “Antzinako Gurutze Gorriaren eraikina negargarri dago barrutik, sabaia erorita du, eta, udaltzaingoaren eraikina ere egoera lotsagarrian dago, Euskaltegiaren antzera. Badirudi 1970ko hamarkadako eraikin batean zaudela bertan, eta horrek goitik beherako aldaketa behar du. Diru asko eskatzen dute aldaketa horiek, baina egin behar dira”, adierazi du Irazabalek.
Gainera, azpimarratu du Jai Alai frontoiaren aurrealdea ere egoera “arriskutsuan” dagoela, eta frontoiak itoginak izateaz aparte, sistema elektrikoa erabat gaizki duela: “Uztailean frontoiaren aurrealdeko zenbait zati erori ziren, eta arrakalak ditu. Zinta bat jarri zuten, baina handik egun batera kendu egin zuten. Inork ez digu erantzun zergatik. Txosten teknikoa ere eskatu dugu, ze egoeratan dagoen jakiteko, baina jendeari eskatuko nioke kontuz ibiltzeko, arriskutsua delako”.
Egin beharreko hobekuntza edo berritze lanak “asko” direla kontutan izanda, horietarako planifikazioa egitea eskatu dute, lehentasunak zehaztuz. “Urte askotako lana izango da, ez da erraza izango, eta diru asko suposatuko du. Eskatzen dugu, beraz, planifikazio hori hurrengo urteko aurrekontuetan barne hartzea, eta urgentziazko konponketak egitea ahalik eta arinen”.
Eta, bosgarren puntu legez, Santa Luzian aisialdi gune bat egitea proposatu dute, igerilekuak lituzkeena. “Hauteskundeetan aisialdi gune bat egitea proposatu genuen, pistinak zituena, hilerriaren ondoan. Hori posiblea da, baina denbora suposatuko luke. Hala ere, hirigintza plana aztertuta konturatu gara aukera hobe eta errazago bat badagoela”, esan du Irazabalek. Izan ere, jakinarazi du lehen futbol zelaia zegoen eta egun jardinak okupatzen duen gunea, udal plangintzaren arabera, kirol ekipamendu baterako espazioa dela: “5.383 metro karratu ditu, kirol-ekipamendu batera bideratzekoak. Espazio hori partzialki gorde zen kirol jarduerak egon zitezen, eta une honetan jardin bat okupatzen du, baina hori ez da udal plangintzak zehazten duen erabilera. Proiektu bat eginez gero, hemen estali gabeko igerileku publikoak egin litezke, jende pilo batek erabiliko lituzkeenak”. Gehitu dute proiektu hori bi urteko epean egiteko modukoa izango litzatekeela.
Erantzukizuna.
Horiek dira EAJk udalean aurkeztuko dituen bost proposamenak, baina horiei buruz “negoziatzeko” prest daudela jakinarazi dute: “Udalerrian gauzak egiten dira han eta hemen, baina hilda dago. Zaila da minorian egonda herri bat aurrera eramatea, inork ez luke egingo. Ondorioz, ados jarri behar gara. Hiru talde gaude, denok daukagu ordezkaritza antzekoa, eta negoziatu egin behar dugu”.
Gainera, alderdi modura ere “autokritikoak” izan behar dutela adierazi du Irazabalek, “denaren erantzukizuna ez dela eurena” esanda, baina erantzukizun “handia” dutela onartuta. Hala ere, aurrera begira daudela onartu du: “Herria egoera kaxkarrean dago, eta gu, alderdi modura, autokritikoak izan behar gara. Ez daukagu denaren erantzukizuna, baina badugu erantzukizun handia, eta hori onartu egin behar dugu. Beste batzuk ez dute inoiz erantzukizuna, isilik daude, esperoan, baina guk sentitzen dugu autokritika egiteko beharra. Hala ere, aurrera begiratu behar dugu, eta argi daukaguna ahalmena daukagula herri hau aurrera ateratzeko; talde serioena, prestakuntza handiena duena, indar handiena duena eta borondate handiena duena daukagu egoera honi buelta emateko. Eta horretan gabiltza”.
