Udako etenaldia eta gero, irailaren 16an batuko dira Busturialdeko pentsiodunak berriro. Orain arte lortutakoak defendatu, eta bizitza duinen aldeko eskaerekin jarraituko dute.
2018. urteko urtarrilaren 15ean hasi ziren pentsiodunak euren aldarrikapenak kalera ateratzen. Zaparradei aurre egiteko aterkia dute ikurtzat, eta elkarregaz hainbat oztopo gainditu dituzte dagoenerako. Hala ere, oraindik eskaerak asko eta anitzak dira, eta bizitza duinak eskuratu bitartean ez direla etengo diote Bego Landa eta Mikel de la Fuente Busturialdeko pentsiodunek. Udako etenaldia egin ondoren, ikasturtea irailaren 16an hasiko dute; astelehenero egin legez, elkarretaratzean batuko dira.
2018ko urtarrilaren 15ean hasi zineten zuen aldarrikapenak kalera ateratzen. Astelehenero batzeak zein lorpen suposatu ditu?
Mikel de la Fuente: Pentsiodunen mugimenduak hainbat lorpen eskuratu ditu azken bi urteetan, baina lorpen horiek arrisku egoeran daude oraindik eta egonkortu egin behar dira. Urte luzez eguneratu gabe egon dira pentsioak, baina aurten KIPa errespetatuz eguneratzea lortu dugu, eta hurrengo urteetan ere metodo berdina jarraitzea bermatu beharra dago. Horrez gain, urtarrilean ezarri beharko litzatekeen eta pentsioetan eragin zuzena edukiko lukeen finantza jasangarritasuna bermatzeko legea 2023. urtera arte atzeratzea lortu dugu; lege horrek pentsioak gutxitzea dakar. Eta besteren artean, aipatzekoa da alargunen pentsioetan lortutako hobekuntza txikia; ez da nahikoa, pertsona gutxiri eragiten dielako.
Aldarrikapen batzuk eskuratu dituzue, baina bizimodu duinak edukitzeko oraindik asko falta dela uste duzue?
M.F.: Bizitza duinak izan arte aldarrikapenak egiten jarraituko dugu. Hala, pentsio duinen defentsa egiteko eskatzen diegu udalei. Gobernuari Europako gutun Sozialaren eskaerak bete ditzan eskatzen diogu. Hau da, lanbide arteko gutxieneko soldata 1.200 eurokoa izatea, eta gutxiengo pentsioa, berriz, 1.080koa. Menpekotasun egoeran bizi diren pertsonentzat diru publikoz ordainduak diren osasun zerbitzu eta prestazioak legez bermatzea ere eskatzen dugu. Halaber, pentsioen igoera automatikoa eta iraunkorra izatea gura dugu, gutxienez, eguneroko bizitzaren garestitzearen araberakoa. Gainera, azken urteetan lortutako eskubideak egonkortzea ezinbestekoa da. Hau da, KPIaren araberako errebalorazioa egiten jarraitzea. Beharrezkoa da hori bermatzea, baina irailean Espainiako Gobernua eratu ezean, lorpen hori zalantzan egongo litzateke. Izan ere, hauteskunde berriak azaroaren 10ean izango liratele, eta baliteke lorpen hori hurrengo urtera begira ezin mantendu izatea.
2011 eta 2013. urteko lan erreformak kaltegarriak dira pentsiodunentzako?
M.F.: Bai, eta prekarietatea ugaritzen duten 2011ko eta 2013ko lan erreformak bertan behera geratzea gustatuko litzaiguke, baina gutxienez, erreforma horien alde kaltegarriak ezabatzea eskatzen dugu. Izan ere, pentsio askoren gutxitzea dakarte. Lege horiek pentsio berriak aurreko urteetakoak baino baxuak izatea eragiten dute. Eskubideak daude jokoan, eta horien alde kalera irten behar gara, gobernuei presioa egitera. Hurrengo urteetan 9 milioi pentsiodun izatetik 15 milioi izatera igaroko gara, eta horri aurre egiteko, beharrezkoa da gero eta baliabide gehiago pentsioetara bideratzea. Horretarako, gutxieneko soldata 1.200 eurokoa izan beharko litzateke, eta Gizarte Segurantzako kotizazioari duen muga kendu beharko litzaioke.
Herritar eta eragileen babesa jaso duzue behin baino gehiagotan, azkenengoz Bilboko jaietako manifestazioan.
Begoña Landa: Asko gara egoera honetan gaudenak, eta asko izateaz gain, ezberdinak eta anitzak gara. Jakin dugu gure artean egon diren desberdintasunak alde batera uzten eta helburu jakin baten alde lan egiten. Gure mugimendua transbertsala da. Eragile eta elkarteen babes handia jaso dugu askotan. Horrelako laguntza astelehenero jasotzeak ez dauka zentzu handirik, baliabideak erretzen ditugulako, baina noizbehinka elkartzen jarraitzeko asmoa daukagu eskualdean. Enparantzatik atera, errepidera salto egin eta eragileen babesa jasotzeko gogoa ere badaukagu.
Zuena aldarrikapen soziala dela diozue, eskakizunak herritar guztientzako dira?
B.L.:Estatu espainiarrean Bizkaiko pentsiodunen aldarrikapenak ez dituztela ulertzen irakurri dut askotan, eta gure pentsioak handienak direla esanez defendatzen dute hori. Baina gure aldarrikapenak ez dira gure kontua, mundu guztiarentzako bizitza duinak aldarrikatzen ari gara. Emakume eta alargunen pentsioak dira murritzenak, eta horiei pentsioak behar den beste igotzea gura dugu. Gaur da geroa da gure lola, eta horrek gure seme-alaben eta iloben pentsioen alde egiten ere gabiltzala esan gura du.
Ikasturte berrirako zein asmo dituzue?
B.L.: Aldarrikapen horiek kalera eramango ditugu, eta gure eskualdeko herri guztietan berriro aurkeztuko ditugu mozioak. Hala, alderdi politikoak euren artean eztabaidatzera eta gaia lantzera bultzatuko ditugu. Udal bakoitzak mozioa babesten duen edo ez esango du.
Pentsiodunentzako egun bereziak izango dira hurrengoak; ikasturtearen hasieragaz Hirugarren Adinekoen Nazioarteko Eguna dator.
B.L.: Kurtso berria hasiko dugu orain. Udako oporraldia dela eta, eten egin genuen gure jarduna, baina irailaren 16an 12:00etan berriro batzen hasiko gara, astelehenero. Urriaren 1a egun berezia da, Helduen Nazioarteko Eguna baita. Hala, elkarretaratze berezia egingo dugu irailaren 30ean, astelehenean Gernika-Lumon. Indar berezia eman gura diogu egun horri. Bizkaian 50.000 lagun elkartzea espero da, baina beti Bilbon izan beharrean, eskualdeka edo tokien arabera banatzea erabaki dugu, elkarretaratzeetara jende gehiago gerturatu ahal izateko. Oraindik lantzen gabiltzan egun berezi bat ere bultzatuko dugu. Azaroaren 14a izango da. Herritarren Mobilizazio Eguna egin gura dugu. Lau orduko geldialdia egitea gustatuko litzaiguke, eta lanketa prozesuan gabiltza. Eragile sozial, zein elkarte eta sindikatuekin hitz egiten gabiltza horretarako. Hitz egin dugun elkarte eta eragileen erantzuna baiezkoa da. Guztiek ezin izango dute geldialdia egin, baina adierazpenaren alde publikoki agertzeko asmoa agertu dute.
