Euskal Herria Museoak eta Jai Alai frontoiak ‘Zesta Bizi’ bisita gidatua prestatu dute ikasturte honetarako. Esperientzia bat proposatzen dute; zesta barru-barrutik ezagutzeko eta bizitzeko eskaintza berria da.
Zestaren Katedrala eta Euskal Herria Museoa bat eginda. Esperientzia bakarra bi esperientziatan. Euskal Herria Museoa ezin daiteke ulertu bisita gidaturik barik, eta Jai Alai frontoian bisita gidatuak antolatzen dituzte azken urteotan, batez ere turistei eta ikastetxeei zuzenduta.
Punta-puntako pofesionalak zein eskola umeak entrenatzen edota lehiatzen ikusi ditu katedral zaharrak. Era berean, askoren hastapenen eta garapenen lekuko izan da, eta asko eta asko zestagaz zaletzen eta zoratzen ikusi ditu; bertokoak zein atzerritik hurbiltzen direnak zelan gozatzen duten begitandu dute hamaika historia eta istorio gordetzen dituzten frontisak, ezker hormak edota jarlekuek.
Bi lekuak batu, eta elkarlanean esperientzia berezi bezain berritzaileagaz datoz. Zesta munduan murgiltzeko esperientzia dakarte. Zesta ulertzeko, ezagutzeko eta sentitzeko esperientzia da Zesta Bizi. Edorta Basterretxea Jai Alai eskolako kideak eta Leire Irabazal eta Garazi Barrenetxea Euskal Herria Museoko teknikariek diotenez, aspalditik zuten elkarlanean zer edo zer egiteko gogoa. “Berez ez da zerbait berria asmatzea, baizik eta daukaguna batzea, moldatzea edo egokitzea. Daukagunetik ekintza bateratu bat sortu dugu”.
Teoria eta praktika, eskutik
Ikasturte honetarako prestatu dute eskaintza eta azaroaren 30ean egin zuten lehen saioa, Italiatik etorritako Batxillergoko 30 bat ikasle taldeak estreinatu zuen ekintza, eta bi taldetan banatuta aritu ziren ikasten. Esaterako, italiar gazteek adi jarraitu zituzten Basterretxea eta Gonzalo Beaskoetxea Jai Alai Eskolako arduradunen azalpenak frontoian. Hala, zestak eta pilotak eskuetan, zesta barrutik bizitzeko aukera izan zuten une batez.
Lan saio teoriko-praktikoa eskaintzen dute. Euskal Herria Museoko Herri Kirolen gelan pilotari buruzko informazioa ematen dute; pilotan jokatzeko dauden modu guztiak ezagutzeko aukera daukate bisitariek. “Oinarrizkoenetik hasten gara azalpenak ematen, eta euskal pilota zer den ikasteko aukera dute. Atzerritar batzuek zestari buruz zer edo zer entzun dute inoiz; Jai Alai berba ezaguna zaie, zerbait badakide, baina desberdina da hemen bertatik bertara ikustea”.
Jai Alai frontoian, berriz, saio praktikoa egiten dute. “Herrian ditugun baliabideekin goiz baterako proposamena eskaintzen dugu. Museoan, adibidez, pilotaren alde desberdinak azaltzen ditugu; ez zesta bakarrik, baita, pala eta beste motak ere”, zehaztu du Irazabalek.
Museoan bertan, Herri Kirolei lotutako tailerra ere badute, eta Zesta Bizi-k bestelako aukera eskaintzen die bisitariei, ez baita gauza bera gaia soilik museoan lantzea edo museoan eta frontoian bateratzea. “Non hobeto euskal pilota lantzeko Jai Alai moduko frontoi batean baino”.
Batez ere ikastetxei zuzenduta dago (6 urtetik gorakoentzat), baina bestelako talde eta elkarteak ere eskuzabalik hartuko dituztela nabarmendu dute. Leku bietan ere badute hezkuntza zentroetako ikasleekin nahikoa esperientzia: “Esaterako, aurten 13-17 urte arteko 1.000 bat bisitari izan ditugu gure bisita gidatuetan, gehienak frantziarrak”, dio Basterretxeak.
15-20 pertsonako talde bakoitzagaz, ordu eta erdiko saioak egingo dituzte. Adinaren araberakoak dira, beraz, azalpenak eta baita frontoiko materiala ere. Martitzenetik barikura eskaintzen dituzte bisita gidatuak, 10:00etatik 14:00etarako ordutegi tartean. Bisitak egiteko aurretiaz izena ematea beharrrezkoa da, museora deituta (94-625 54 51) edo hurrengo posta elektronikora mezua idatzita:
euskalherriamuseoa@bizkaia.eus.
Ikasleen artean bultzatzen
Hurrengo hilabeterako herriko ikastetxeei luzatu diete gonbidapena: “Urtarrileko bigarren hamabostaldian doan probatu ahalko dute gure ekintza 8-12 urte arteko ikasleek. Sustatu gura dugu, eta eurak museora zein frontoira hurreratzea”, azaldu du Irazabalek.
Gauza berria da, lehen saioa baino ez dute egin, eta, beraz, zelako erantzuna daukan jakiteko ikusmina daukate.
Hala ere, iaz, modu inprobisatuan, bisita berezi bat egin zuten elkarlanean. Eibarko 100 bat laguneko talde batek bi lekuak bisitatzeko interesa zeukala jakinarazi zien, eta egun berean gauza biak batzea erabaki zuten. Ordukoa izan zen ereindako hazia, eta, orain, forma eman, eta fruituak ematea espero duten landarea zainduko dute.
Kanpotik etorritakoek ez ezik, bertako askok ere zesta ez dutela ezagutzen azpimarratu du Basterretxeak: “Pentsatzen dugu denek ezagutzen dutela, baina ez da horrela. Gernikar askok ere ez dute ezagutzen frontoia; ez dira inoiz frontoira sartu. 90eko hamarkada amaieratik orain dela urte batzuk arte hilzorian egon da. Orain ikusten dugu jendea badatorrela, eta gustura dagoela partiduetan”.
Esku artean duten proposamen berriak harrera ona izatea espero dute; jendeari gustatzea, eta bide batez Euskal Herrian errotutako tradizioa bultzatu eta are gehiago zabaltzea. Belaunaldi guztietarako esperientzia baita hasi berri duten proiektua. Herri kirolen ezagutza eta batik bat pilotarena modu desberdinean landuta jauzia eman dute. Zesta bizia dela eta bizi-bizirik dagoenaren beste erakusle argi bat da Zesta bizi.