Gatom: "Euskarazko rap musika zabaltzea zailagoa da"

2018/06/01

Gatom ezizenaz ezagutzen da Iñigo Iriondo (Bermeo, 1990) musikari bermeotarra. Rap eta reggae musika estiloak jorratzen ditu. 2012an Desde los tejados izeneko lehen diskoa argitaratu zuen, eta ordutik, beste bost lan sortu ditu. Azkena 11 konposizioz osatutako Binomio diskoa da, eta aurton argitaratu du. Nola hasi zinen rap munduan murgiltzen? 2007an entzun nituen, lehenengoz, rap abestiak;?lehengusuak jarri zizkidan entzuteko. Gero, Gasteizera joan nintzen ikastera, eta han, rapzaleak ziren pertsona gehiago ezagutu nituen. Hasieran, arraroa egiten zitzaidan, baina lagun horiekin denbora pasata, konturatu nintzen niri ere gustatzen zitzaidan musika estilo bat zela. Zelan ikusten duzu gaur egungo euskal rap eszena? Gero eta nabarmenagoa dela pentsatzen dut. Adibidez, Gasteizen ez da egon euskal raparen mugimendu askorik, baina badabiltza Kodigo Norte bezalako taldeak euskaraz abestutako rapa zabaltzen. Gaur egun, rapeatzen duen jende asko dago; Tolosako Glaukoma, Donostiako Nizuri Tazuneri… Edonon aurki daiteke rapeatzen duenik. Hala ere, sarean bideo batek dituen ikustaldiak begiratzerakoan argi dago euskarazko abestiek bisita gutxiago izaten dituztela. Talentu handiko abeslari askok ez dute merezitako ospea lortzen euskaraz abesten baldin badute. Euskarazko rap musika zabaltzea zailagoa da, baina aurrera doala ikusten ari gara. Genero honetan, edo reggaean, adibidez, hutsune bat dagoela argi dago, eta hau betetzea bilatzen dugu; zerbait berria eskaintzea. Dena dela, gustuko dudana sortzea bilatzen dut, bisitak lortzea ez da nire helburu nagusia. Zer da beharrezkoa egiten duzuna hedatu eta jende gehiagorengana iristeko? Uste dut gazteengana iristea erraza dela egiten dugun musika motagaz. Pertsona helduengana hurbiltzea zailagoa da, hauek harrapatzea kosta egiten da. Beste aldetik, komunikabideek alde batera utzi izan dituzte estilo honekin lan egiten duten abeslari eta sortzaileak. Hala ere, orain errazagoa egiten da Euskal Herrian halako musikagileen lanak entzutea.

“Dinamikotasun bat bilatu nahi izan dut, reggaea ere gehituz konposatzen ditudan lanetan”

Zure ustez,kanpoko sortzaileen obrek errazago daukate ospea lortzea? Nire ustez errazagoa da bertoko gazteek Burgosko rapeatzaile bat entzutea, euskaraz ari den hemengo rap abeslari bat entzutea baino. Aurreko batean, lagun batek euskal rap kontzertu bateko bideoa grabatu eta sare sozialetan partekatu zuen. Euskal Herritik kanpoko ezagun batzuek galdetu zioten ea orain abertzalea zen, hori txarra balitz modura. Euskaraz aritzearen alde negatibo horiek jasan behar ditugu oraindik. Zu zeu gaztelaniaz hasi zinen abesten. Zergatik erabaki zenuen euskaraz rapeatzea? Hasiera batean ez nuen ezagutzen euskaraz aritzen zen rapeatzailerik. Ohikoena gaztelaniaz aritzea zen, baina denboragaz euskaraz abesten zuten rapeatzaileak ezagutzen joan eta estilo hau beste era batera jorratu ahal zela ikusi nuen. Sortutako lehenengo abestiak erdaraz idatzi nituen, baina rapeatzen hasi nintzenean kosta egiten zitzaidan, trabatu egiten nintzen. Euskaraz hasi nintzenean erosoago sentitzen nintzen, askeago abesten nuen. Hala eta guztiz ere, argitaratu nuen lehen lanean, euskarazko bi abesti bakarrik sartu nituen. Bermeotarrez abesten duzu, gainera. Jende gehiago erakartzea lortzen duzu horrela? Erakartzea ez dakit, baina ulertzea gehiago kostatzen zaiela, seguru. Batuaz abesteko gai naiz, baina errazagoa egiten zait bermeotarrez abestea, arnasa hartzea errazagoa egiten zait horrela abestuz gero.

Binomio izeneko disko berria atera duzu. Zergatik jarri diozu izen hori? Iaz Kostako Vibes izeneko diskoa kaleratu nuen. Lan hori alaiagoa zen, bizipoza eta positibotasuna azaltzen zituen kantuetan. Nire estilotik urrundu nintzen horrela, nire abestiak ilunagoak izan ohi dira. Kostako Vibes-en bigarren atala da Binomio. Munduan, gizartean, beti existitzen diren bi alde horiek nabarmendu nahi izan ditut lan honekin, obra ilunago bat sortuz. Azken lanetan rapa ez ezik, reggaea ere landu izan duzu. Kontzertuetan rap estiloan abestuz gustura aritzen naiz, baina estilo beragaz 40 minutuz aritzea ez da atsegina egiten. Horregatik, dinamikotasun bat bilatu nahi izan dut, reggaea ere gehituz konposatzen ditudan lanetan. Zer daukazu buruan etorkizuneko lanetarako? Nire ohiko kolaboratzaile DJ Akabaren baseekin lan egiten ari naiz, eta ziurrenik rap estiloko lau edo bost abesti sortuko ditugu. Nire helburua instrumentalen bila ez aritzea da; nahiago dugu gure artean sortzea. Gainera, bideoklip berri bat prestatzen ari naiz. Bideoklipean, Grand Theft Auto bideojokoa irudikatu nahi dugu, ni joko barruan egongo banintz bezala.

“Euskaraz hasi nintzenean erosoago sentitzen nintzen, askeago abesten nuen”

Zelan funtzionatzen du zure grabaketa prozesuak? Kostako Vibes eta Binomio obretan ni neu arduratu naiz edizio lanaz. Ordenagailuagaz eta mikrofono bategaz sortu ditzaket nire abestiak. Rapa egitea oso erraza da, eta ez dut ulertzen nola kosta zaion hainbeste Euskal Herrian ospea hartzea. Edozein pertsonak bere kantak grabatu ditzake etxean, inbertsio txiki bat eginez eskuratu ditzakeen tresnekin. Hasi nintzenean, 100 euroko mikrofono bat erosi nuen, zerbait basikoa zela pentsatuz. Estudio batera joan nintzenean, mikrono berbera aurkitu nuen, eta profesionalek ere erabiltzen zutela konturatu nintzen. Ez da gehiago behar honetan hasteko. Adierazpen askatasunari dagokionez, rapeatzaileen inguruan eztabaida handia sortu da azkenaldian. Horrek eraginik izan al du zure lanetan? Eragina bai, noski. Adibidez, Alfredo Ramirez rap abeslariaren alde jaialdi bat antolatu genuen, idatzitako txio batzuengatik kartzelan dago eta. Azken batean, kasu horien protagonistak gure ezagunak dira, eta zuzenean eragiten digu. Idatzitako abestien ondorioz, kartzelan daudenen kasuak lehen planora atera behar ditugu, horiek hasitako borrokagaz jarraitu.