Nerea Del Moral/Unai Urkidi: «Erreserba batek mugak jartzen ditu baina ez da ukiezina»
Bi gazte bermeotarrak 85 herrialdetako 142 biosfera erreserbako 282 gazterekin egon dira Italian. Unescok antolatutako Biosfera Erreserben Munduko foroan parte hartu dute.
Nerea del Moral Bilbao (Bermeo, 1990) eta Unai Urkidi Bilbao (Bermeo, 1995) gazteek Urdaibai Biosfera Erreserbaren ordezkari izan dira Garapen Jasangarriarekin konprometitutako gazteen eta Biosfera Erreserben Munduko Foroan. Foroa Biosfera Erreserbetan bizi diren edo lan egiten duten, gune horietan ikasten zein ikerketak egiten dituzten 18 eta 35 urtera bitarteko gazteei bideratuta dago.
Zer suposatu du zuentzat Urdaibai Biosfera Erreserba ordezkatzea munduko foroan?
Nerea del Moral: Ez genekien zer zen zehatz han egin behar genuena. Han konturatu ginen erreserbarik zaharrena dela. Gainontzeko erreserbekin alderatuta, hemengoaren errealitatea ezberdina da, alde sozioekonomikoa kontuan hartuta, esaterako. Gustukoak izan ala ez, hemen gauzak egiten dira, beste leku batzuetan, berriz, hasten ari dira.
Unai Urkidi: Ni beldurrez joan nintzen; ni nor ote nintzen Urdaibaiko Biosfera Erreserba ordezkatzeko. Han ideiak argitu genituen eta konturatu nintzen ez zela Urdabai ordezkatzea, baizik eta gure ikuspuntua ematea, eta hortik abiatuta helburu batzuk atera, hemendik lanean jarraitzeko.
Zenbat ordezkari batu zineten?
U.U.: 85 herrialdeko 142 biosfera erreserbako 282 gazte.
Badauka Urdaibai Biosfera Erreserbak besteek ez daukaten bereizgarririk?
N.dM.: Legea.
U.U.: Legeak bidea markatzen du. Gainera, 22 udalerri daude Urdaibai Biosfera Erreserbaren baitan, udalerri asko dira lur eremu txiki baterako.
Esperientzia aberasgarria izan al da zuentzat?
N.dM.: Bai, jende asko ezagutu dugu eta beste erreserba batzuetan egiten dituztenak ezagutzeko aukera eduki dugu. Ideia askorekin bueltatu gara.
Nerea Del Moral eta Unai Urkidi. Argazkia: Unesco Etxea
Biosfera Erreserba bat modu iraunkorrean saiakerak egiteko leku bat da. Gizaki eta natura baliabide ezberdinek topo egiten duten lekua da, bata besteari lagunduta, aurrera egin ahal dutenak.Aipatu foroa gazteei zuzendutakoa da. Zer eskaini ahal diote gazteek erreserbei edo, alderantziz, erreserbek gazteei? U.U.: Gazteak gara etorkizuna, baina ezin ditugu ahaztu orain helduak direnak. Eurak erakutsi behar digute dakiten guztia; bestela, gu has gaitezke gauzak egiten dakigun modura, eta agian, txarto eginda egongo dira. N.dM.: Garrantzitsuena erreserba bat zer den jakitzea da, jendeak benetan ez dakielako. Nik ere ez nekien. Banekien erreserba batean bizi nintzela, baina ez zer zen zehazki. Gazteok batu gaitezkeen leku bat sor dezakegu, Urdaibain egin daitekeenaren inguruan berba egiteko. Erreserba batek mugak jartzen ditu babestuta dagoelako, baina ez da ukiezina, gauzak egin daitezke. U.U.: Italiako foroan batzuk esan zuten ondo legokeela erreserba hitza beste era bateko izendapenagatik ordezkatzea; erreserba hitza nahiko murriztailea delako. Eta, zuen hitzetan, zer da biosfera erreserba bat? U.U.: Modu iraunkorrean saiakerak egiteko leku bat da. Gizaki eta natura baliabide ezberdinek topo egiten duten lekua da, bata besteari lagunduta, aurrera egin ahal dutenak. N.dM.: Gizakiek zerikusi handia daukate biosfera erreserba batean, asko, gainera. Hortaz, egin ahal denaren berri edukitzea garrantzitsua da.
Ondo legoke talde bat osatzea. Gazteek ideia asko dauzkagu eta, agian, horiek bateratuta zerbait polita atera daiteke Eusko Jaurlaritzari eskatzeko.Gainontzeko erreserbetatik asko ikasten al da? U.U.: Bai. Guk, esaterako, Hegoamerikako zenbait erreserbatako ordezkariekin harreman sendoa izan genuen. Han lan komunitarioak egiten dituzte eta proiektu txikiak. Eusko Jaurlaritzaren esku dago Urdaibai Biosfera Erreserba. Badago biderik Urdaibai jende gehiagorengana iristeko? N.dM.: Nire ustez, ondo legoke talde bat osatzea. Gazteek ideia asko dauzkagu eta, agian, horiek bateratuta zerbait polita atera daiteke Eusko Jaurlaritzari eskatzeko. Hori da gure helburuetako bat, gazteei guzti hori azaltzea. U.U.: Guzti hori zelan egin dezakegun aztertzen gabiltza. N.dM.: Unesco Etxearen beka jaso baino lehen, guri ere gertatzen zitzaigun Biosfera Erreserbaren kanpoan sentitzen ginela. Ez genekien zer zen egin genezakeen eta zeintzuk ziren eskaintzen dituen aukerak.
Nerea Del Moral eta Unai Urkidi. Argazkia: Unesco Etxea
Eskolekin lan egin beharko litzatekeela uste dut, tailerrak antolatuta Biosfera Erreserban bertanUnesco Etxeak emandako beka banarekin lanean ari zarete. Zergatik aurkeztu zineten? N.dM.: Turismo ikasketak egin nituen eta Urdaibain lanean ibili naiz. Modu horretan, Urdaibaiko Patronatuan egoteko aukera ona zela pentsatu nuen, zer egiten duten jakin ahal izateko, eta turismo alorrean egiten duten lanaren berri edukitzeko. U.U.: Nik, berriz, baso eta natura kudeaketari buruzko ikasketak ditut. Bermeon bizi banaiz ere, baserria daukat Gautegiz Arteagan, eta itsasadarraren alde batetik bestera nabil beti. Betidanik izan dut Urdaibairekiko sentimendu berezia, eta beka hau aukera ona zen. Zuen lanak jarraipenik izango al du gerora? N.dM.: Unesco Etxearen eta Eusko Jaurlaritzaren aldetik, bekarekin motibazioa dagoela ematen du. Bekaren lehenengo urtea da, baina inplikazioa badago. Alde horretatik pozik gaude, gerora zer egingo den, berriz, ez dakigu.
Asko dago egiteko eta garrantzitsua da ondo egitea Biosfera Erreserba batean gaudelako.Zer egin ahalko litzateke? U.U.: Eskolekin lan egin beharko litzatekeela uste dut, tailerrak antolatuta Biosfera Erreserban bertan. Eskola umeek Urdaibairekin harremana edukitzeko balioko luke. N.dM.: Beharrezkoa da jendeak jakitea zaindu egin behar dela eta zergatik egin behar den. Zer den eta non gauden jakinda, gehiago zaindu daitekeela uste dut. U.U.: Edozein proiektuk balio du Urdaibairako, ez dauka zertan ingurumenarekin loturarik eduki behar, Urdaibai handia da. Biosfera Erreserba batek dena onartzen du, hori da gehienek ez dakitena. N.dM.: Argi dagoena da, enpresa edo industriaren bat sortzekotan, iraunkorra izan behar dela, hori bai. Gazteok, baina, bultzadatxo bat behar dugu, bai eta konfiantza ere. Eta, zelan ez, gure artean batu behar gara, berba egin eta ideiak partekatu ahal izateko. Ziur nago gauza asko atera daitezkeela hori eginez gero. Gainera, bateratu beharra ikusten dut, herri bakoitza bere aldetik joan barik. Hortaz, Urdaibaiko gazteen plataforma bat ondo legoke, denok batera indarra egiteko. Askotan helduek ez gaituzte ulertzen. U.U.: Uste dut Urdaibai Biosfera Erreserban bakoitza berera doala. Mugak apurtzea beharrezkoa da gauzak egiterako orduan. Beka honen bitartez Urdaibairekiko sentimendua nagusitu zaizue? N.dM.: Bai, barruan gaude eta asko ikasten, gainera. Beka amaituta ere, Urdaibain lanean jarraitu nahi nuke, nire alorrean, turismoan. Asko dago egiteko eta garrantzitsua da ondo egitea Biosfera Erreserba batean gaudelako. U.U.: Niri ere gustatuko litzaidake Urdaibain lan egitea.
